Relaties
Hoogsensitiviteit en relaties
In eerste instantie valt het niet op dat mensen hoogsensitief zijn, wanneer je mensen leert kennen of aan het daten bent. Bijna niemand die hoogsensitief is, komt daar meteen mee op de proppen. Daarnaast kennen de meeste niet-HSP’s het persoonlijkheidskenmerk hoogsensitiviteit vaak (nog) niet.
Je hoogsensitiviteit hoeft natuurlijk geen probleem te zijn, want mensen zijn zoveel méér dan alleen hoogsensitief. Je kiest voor een partner om wie hij/zij is, niet om zijn/ haar al dan niet hoogsensitief zijn. Niettemin maakt je hoogsensitiviteit een groot deel van je persoonlijkheid uit, en zijn er bepaalde eigenschappen waar je best rekening mee houdt omdat ze invloed kunnen hebben op de relatie.
Wist je dat wij een 2-delige cursus rond relaties aanbieden? Lees hier meer!
Als HSP in een relatie met een niet-HSP
Wanneer je verliefd wordt en een relatie aangaat, vertel je de ander (na een tijdje) toch best iets over je hoogsensitiviteit, vooral over wat dat concreet voor jou inhoudt en waar jouw behoeften liggen. Mogelijk zorgt dat voor verwarring, omdat de ander een nieuw aspect van jou leert kennen dat veel invloed heeft op jou, maar ook op de relatie. Let wel, er bestaan nog veel vooroordelen over de term hoogsensitiviteit. Je hoeft dus niet meteen de term ‘hoogsensitief’ op zich te gebruiken. Je kan wel vrij snel aangeven welke concrete dingen je wel of net niet leuk vindt, zodat je partner daar een beeld van krijgt.
Wat weten we bijvoorbeeld over HSP's dat mogelijk voor uitdagingen zorgt in een relatie?
- ze zijn sneller gevoelig voor kritiek en angstig voor afwijzing
- ze gaan snel doemdenken en houden er absoluut niet van om zaken niet af te ronden voor het slapengaan
- ze willen goed doen voor iedereen, maar zijn vaak ook onzeker
- ze zijn zeer kritisch voor zichzelf
- ze hebben veel rust en tijd alleen nodig om alle prikkels te verwerken
- ze hebben een andere logica
Het allerbelangrijkste is communicatie. Dat leidt het snelst tot wederzijds begrip.
Wat je als niet-HSP moet weten over je partner
Wat is hoogsensitiviteit?
Besef in de eerste plaats dat hoogsensitiviteit een aangeboren karaktertrek is. Het is te vergelijken met je oogkleur of natuurlijke haarkleur. Eenmaal je weet van je partner dat hij of zij hoogsensitief is, is het belangrijk om goed te weten wat dat is. Hieronder beschrijven we kort wat hoogsensitiviteit inhoudt, maar hier vind je ook meer uitgebreide informatie
Het hoofdkenmerk van hoogsensitiviteit is de diepgaande verwerking van informatie en prikkels in het brein en de reacties daarop van het zenuwstelsel. Hoogsensitieve personen of HSP’s ervaren de wereld dan ook op een diepgaandere en intensere manier. Dat wil zeggen dat ze meer oog hebben voor detail, creatiever zijn, andere en snellere associaties leggen, heel empathisch zijn, veel belang hechten aan rechtvaardigheid, enzovoort. Aan de minder positieve kant krijgen ze dagelijks enorm veel prikkels te verwerken, zowel zintuiglijk, fysiek, emotioneel als mentaal. Álles komt immers binnen, ongefilterd en tegelijk: alle omgevingsindrukken (geluiden, geuren, licht…), energieën en sferen van mensen en plaatsen, fysieke en emotionele prikkels van binnenuit…
Op een uurtje ontdek je in onze webinar voor beginners 'Jij en je hoogsensitiviteit' wat HSP precies allemaal inhoudt.
Deze andere werking van het brein is wetenschappelijk onderbouwd, dus als partner van een HSP is het belangrijk om begrip en erkenning op te brengen voor de behoeften van de HSP in de relatie. Wat misschien in jouw ogen impulsief of overdreven lijkt, is diepgaand verwerkt en heeft een reden voor je partner. Advies in het genre van 'Waar denk jij nu aan? Dat is toch niet belangrijk,' zal dus niet werken, wat tot frustraties en misverstanden kan leiden. Soms heeft een HSP gewoon nood aan even kunnen ventileren. Laat dat ook toe, zonder achteraf advies te willen geven. Stel ook open vragen om hem of haar daarbij te helpen.
Oppervlakkige gesprekken? Geef mij maar meer diepgang
Behoefte aan rust
Door de overvloed aan inkomende prikkels, zijn HSP’s sneller moe of raken ze sneller overprikkeld, wat verklaart waarom ze meer nood hebben aan rust en zich willen terugtrekken om alle prikkels te verwerken. Een relatie met iemand die hoogsensitief is, kan daardoor een grotere uitdaging lijken dan een relatie met een niet-HSP, en HSP’s zelf kunnen in een relatie met een niet-HSP soms ook op uitdagingen botsen.
Het zich terug willen trekken is geen teken van boos zijn op jou of je niet meer graag zien. Neem hun overprikkeling nooit persoonlijk, en gun hen de ruimte om te ontprikkelen. Het zal jullie beiden ten goede komen.
Empathie
Hoogsensitieve personen hebben verder een heel groot empathisch vermogen, wat betekent dat ze sterk aanvoelen wat hun partners voelen. Door steeds rekening te willen houden met de ander, zullen ze ook meer moeite hebben met keuzes maken en beslissingen nemen. Een HSP weegt immers gevoelsmatig de opties langer af vooraleer te handelen, ook al gaat het om – op het eerste zicht – 'onbelangrijke' keuzes. In de ogen van een niet-HSP kan dat overkomen als besluiteloosheid of gebrek aan daadkracht, maar weet dat je partner alles op een diepgaander niveau aanvoelt en afweegt, en er daarom langer over doet.
Weet ten slotte ook dat elke HSP uniek is (en dat elke HSP naast 'hoogsensitief' ook nog zoveel andere dingen is), en dat de algemene informatie die je hier vindt bij HSP Vlaanderen, genuanceerd moet worden met persoonlijke toetsen. Daarvoor moet je het gesprek aangaan met je partner en elkaar heel goed leren kennen.
HSP + HSP
50% van de HSP's is een man. De kans is dus groot dat je aan het daten gaat met een hoogsensitieve man. De kans is echter ook groot dat hun persoonlijkheidskenmerk niet zo opvalt, omdat in de huidige maatschappij gevoeligheid vaak nog als "zwak" beschouwd wordt. Mannen zullen hun gevoeligheid nog sneller proberen verstoppen dan vrouwen.
Alle relaties zijn een uitdaging, dus ook die van twee HSP's. Zo kan het gebeuren dat jullie beiden overprikkeld/ onzeker/ angstig voor afwijzing zijn. Ook het pleasegedrag en de nood aan ventilatie kan groter zijn door de combinatie van twee hoogsensitieve personen onder één dak.
Maar ook deze uitdagingen kan je overwinnen dankzij een goede communicatie, erkenning en bevestiging naar elkaar toe en zelfzorg (samen én apart ontprikkelen). Geef je grenzen aan en motiveer elkaar daar ook in, want grenzen aangeven is zeker niet hetzelfde als je partner afwijzen.
Elke relatie is anders
Een goede relatie is gebaseerd op een mix van elementen die los staan van je hoogsensitiviteit. Hoewel elke relatie anders is, zijn communicatie, vertrouwen en respect van cruciaal belang voor iedereen.