Hoe existentiële crisissen je dichter bij jezelf kunnen brengen

Je leven nu ziet er niet uit zoals je het je had voorgesteld. Je vraagt je af wat je doel in jouw leven is. Je beseft dat de tijd tikt en dat je beste jaren in sneltempo voorbijglijden. De druk van de maatschappij en de sociale media maken je angstig, omdat je het gevoel hebt niet te voldoen of niet mee te kunnen. Je hebt nood om eens aan alles te ontsnappen en op adem te komen. Herkenbaar? Dan kamp je wellicht met een existentiële crisis.

De quarterlife crisis draagt alle kenmerken van de midlife crisis: onzekerheden, teleurstellingen, eenzaamheid en depressie. Ze ontstaat wanneer de jongvolwassen in de ‘echte wereld’ terecht komen, vaak nadat ze zijn afgestudeerd of een eerste jobervaring achter de rug hebben. Al wat ons de grote levensvragen doet stellen, kan een trigger voor de quarterlife crisis zijn. Of het nu de start van een nieuw jaar is, een vriend die verloofd is, frustratie in je relatie of verveling op het werk, het kan ons allemaal dieper doen stilstaan bij waar we echt staan in het leven. De confrontatie ontspruit doorgaans uit het besef dat we de ambities die we van thuis uit meegekregen hebben niet kunnen waarmaken, we niet kunnen voldoen aan de maatschappelijke normen of ondanks de veelheid aan keuzemogelijkheden toch een gebrek aan voldoening en zekerheid ervaren.

Dr. Robinson ontdekte anderzijds dat een quarterlife crisis desalniettemin een verandering kan bevorderen en daarom net ook een positieve ervaring kan zijn. Hij ontwaarde in dit groeiproces vier stadia:

• Fase 1: We voelen ons opgesloten in een job, een relatie of beiden. Het creëert een gevoel van gevangenschap omdat we de illusie hebben niet weg te kunnen.
• Fase 2: De overtuiging neemt toe dat verandering mogelijk is. De mentale en fysieke grenzen die we gaandeweg trekken zorgen ervoor dat er afstand groeit met onze zogenaamde verplichtingen. Dat geeft ademruimte en doet mogelijkheden verkennen die nauwer aansluiten bij onze eigen noden, belangen en voorkeuren. Toch doet dit proces van loslaten en herontdekken ook nog allerlei emotioneel-mentale conflicten rijzen, omdat we volop aan het veranderen zijn en niet meteen houvast hebben of perspectief zien.
• Fase 3: We voeren effectief verandering door. Dit is de periode van wederopbouw van een nieuw leven. We zeggen ons werk op, verbreken een relatie of beëindigen onze huurovereenkomst om naar een ander land te vertrekken.
• Fase 4: We gaan nieuwe verbintenissen aan die onze nieuwe wensen, doelen en richtlijnen weerspiegelen.

Existentiële crisissen zijn in die zin voor iedereen uniek en vergen bijgevolg een persoonlijk groeiproces. Toch kunnen we er heel waardevolle lessen uit trekken. De kunst is vooral om van elke bots en deuk in ons bestaan te leren hoe het ons dichter kan brengen bij onszelf. Elke kronkel in het leven nodigt ons uit om vanuit onszelf te leven en biedt een mogelijkheid om dichter tot onze bestemming te komen.