Nationaal geluksonderzoek
Op 20 maart 2019, de Internationale Dag van het Geluk, publiceerden UGent en levensverzekeraar NN de resultaten van het Nationaal Geluksonderzoek. Onder leiding van Lieven Annemans, gezondheidseconoom aan de UGent en titularis van de NN leerstoel, werd er gedurende twee jaar in kaart gebracht wat de Belgen nu precies gelukkig maakt.
Er werd rekening gehouden met verschillende factoren, zoals omgeving, gezondheid, sociale relaties en socio-economische status. In totaal namen 3770 mensen deel aan de studie. Uit dit aantal werd een representatieve steekproef geselecteerd van 1600 Belgen op basis van regio, leeftijd, opleidingsniveau, beroepscategorie en geslacht. Het onderzoek werd uitgevoerd op basis van de wetenschappelijke methode van de ‘Cantril Ladder’. Op die ladder met traptreden van 0 tot 10 stelt de bovenste trede het best mogelijke leven voor en de onderste trede het slechtst mogelijke leven. De deelnemers werd gevraagd om aan te geven op welke trede ze hun leven vandaag de dag plaatsen. Volgens het onderzoek scoort de Belg gemiddeld 6,55 op 10 op vlak van levenstevredenheid en dat is lager dan wat er in eerdere rapporten aangegeven werd.
De grootste conclusie van het onderzoek is dat 60% van ons geluk maakbaar is. Dat betekent dat we ons geluk voor een groot deel zelf kunnen beïnvloeden. Ook het beleid, de werkgevers, het onderwijs en de media kunnen bijdragen aan ons maatschappelijk geluk. De drie grootste thema’s die uit het onderzoek naar voor kwamen die een invloed hebben op geluk zijn de kwaliteit van onze sociale relaties (8,9%), de tevredenheid met onze gezondheid (7,5%) en de tevredenheid met onze financiële situatie (6,5%). Andere thema’s die een invloed hebben op ons geluk zijn de relatie met onze partner (6,5%), de tevredenheid met onze dagelijkse hoofdactiviteit (5,2%) en met onze woonomstandigheden (4,6%).
Sociale relaties: 5,78/10
Bijna de helft van de Belgen (46%) voelt zich eenzaam en dat gevoel overheerst vooral bij jongeren. 54,5% tussen de 20 en de 34 jaar voelt zich eenzaam. Maar hoe ouder we worden, hoe minder eenzaam we ons voelen. Bij de 70-plussers geeft 28,3% aan zich eenzaam te voelen, wat toch een stuk minder is dan bij de jonge Belgen.
Het onderzoek toont aan dat vooral mentale gezondheid cruciaal is voor ons nationaal geluk.
De kwaliteit van onze sociale relaties blijkt cruciaal om eenzaamheid te bestrijden. Maandelijkse activiteiten zoals voor anderen zorgen, zich engageren in een vereniging of club of vrijwilligerswerk doen, dragen er allemaal toe bij dat we gelukkiger worden. En als we bijvoorbeeld maandelijks activiteiten in de natuur doen, hebben we 1,5 meer kans om gelukkig te zijn.
Ook onze relaties met onze partner hebben een invloed op ons geluksgevoel. Wie een goede relatie heeft, heeft vijf keer meer kans om gelukkig te zijn. Maar het omgekeerde geldt ook: wie niet gelukkig is in zijn relatie, voelt zich nog eenzamer dan wie helemaal geen relatie heeft. Daarnaast kan een laag inkomen schadelijk zijn voor onze relatie. Al vanaf een gezinskomen dat lager is dan €2.500 per maand, is er een verminderde kans op een goede relatie.
Gezondheid: 6,81/10
Het is niet verwonderlijk dat gezondheid en geluk met elkaar verweven zijn. Het gaat hierbij niet enkel om de aan- of afwezigheid van ziekte, maar ook om hoe mensen omgaan met hun fysieke én mentale gezondheid.
Wat opvalt, is dat 65-plussers duidelijk meer tevreden zijn met hun fysieke en mentale gezondheid, namelijk 55,3%. Bij de jonge Belgen tussen de 20 en de 34 jaar is slechts 33,6% zeer tevreden over zijn fysieke en mentale gezondheid. Die tevredenheid wordt voornamelijk bepaald door de aanwezigheid van stress en hoe we daarmee omgaan. Het onderzoek toont aan dat vooral mentale gezondheid cruciaal is voor ons nationaal geluk. Ook ons sociaal welzijn in de privésituatie is een belangrijke factor voor gezondheid. Enkele aanbevelingen die de onderzoekers geven om de tevredenheid over onze gezondheid op te krikken, zijn bv. sporten, beter leren omgaan met stress en gebeurtenissen en eigen falen leren accepteren.
Financiële situatie: 6,11/10
Naast gezondheid en sociale relaties, is onze financiële situatie een derde belangrijke pijler voor ons geluk. Zeven op de tien Belgen is niet tevreden met zijn huidige inkomen en verlangt naar een hoger inkomen. Wat opvalt: bij mannen zijn de financiële situatie en woonomstandigheden relatief belangrijker dan bij vrouwen.
De waarde van het leven zit verborgen onder de steen die je opheft. Je zal verwonderd zijn wat je te zien krijgt.
In het algemeen zijn mensen met een hoger inkomen meer tevreden met hun sociale relaties, hun hoofdberoep en woonomstandigheden. Tevredenheid met het leven bereikt een piek bij een netto genormaliseerd inkomen van 4000 à 4500 euro per maand. Mensen die het minder breed hebben verlangen logischerwijze meer naar een hoger inkomen.
Een opvallende conclusie van het onderzoek is dat de gemiddelde levenstevredenheid stijgt met het inkomen, maar opnieuw daalt bij de hogere inkomens. Dit gaat gepaard met een dalende tevredenheid met sociale relaties, woonomstandigheden, het werk én het inkomen. Voortdurend verlangen naar meer geld, in combinatie met minder goede vriendschapsbanden maakt deze groep ongelukkiger.
Financiële gemoedsrust is ook een belangrijke factor voor ons geluk. Zo maken Belgen die schulden hebben en daarover bezorgd zijn – ongeacht het niveau van hun inkomen – tot 46% minder kans om gelukkig te zijn. Het inbouwen van zekerheid, door bijvoorbeeld aan pensioensparen te doen of een levensverzekering af te sluiten, heeft een positief effect op het geluksgevoel.
Werk: 6,6/10
De resultaten tonen ook aan dat tevredenheid met onze job, los van het inkomen, een belangrijke invloed heeft op ons geluk. Het is zelfs zo dat onze job een vijfde van ons geluk uitmaakt (18%). Hierin zitten grote verschillen tussen zelfstandigen, bedienden, arbeiders en ambtenaren. Bij zelfstandigen verklaart het werk 32% van de algemene tevredenheid, terwijl dat bij ambtenaren slechts ongeveer 9% bedraagt. Werkzoekenden en mensen die arbeidsongeschikt zijn, zijn duidelijk minder gelukkig dan werknemers en zelfstandigen. Ze geven hun geluk gemiddeld een score van 4,9 op 10. 23% van de Belgen blijkt ontevreden op het werk. Dat hangt samen met een aantal factoren die de werktevredenheid negatief beïnvloeden. Eenzaamheid op het werk is daarbij de grootste boosdoener (15%). Daarnaast geeft ongeveer 20% van de werkenden aan dat ze vaak tot altijd een masker moeten dragen. Ook stress is een negatieve factor, 35,5% ondervindt vaak tot altijd stress op het werk.
Uit deze resultaten blijkt welke domeinen belangrijk zijn voor ons geluksgevoel. Daarbij is het niet enkel de persoon zelf, maar ook de politiek en de maatschappij die hierin een rol te vervullen hebben.
Tommy’s conclusie
Uit voornoemd geluksonderzoek blijkt dat een derde van de Belgen gelukkig tot zeer gelukkig is, terwijl ruim een kwart eerder ongelukkig is. Blijkbaar voelen senioren zich beter in hun vel (gemiddeld 7,2 op tien) dan dertigers en veertigers (6,2 op tien) omdat ze onder andere milder geworden zijn voor zichzelf en gaan voor wat ze echt willen in het leven. Geld zou gelukkiger maken maar slechts tot op een bepaald niveau. Ik zie doorheen het onderzoek links met een ander fenomeen dat veroorzaakt wordt door de lat steeds hoger te leggen en geluk uit te stellen. Want nú afzien en doorgaan met iets wat we eigenlijk niet meer willen om later misschien ooit gelukkig te zijn, is naar mijn gevoel de belangrijkste oorzaak van burn-out en andere vormen van identiteitscrisis. De statistieken van verbrand geluk liegen er niet om.
Tommy Browaeys - waarjewerkelijkademt.be
Wil je graag zelf testen hoegelukkig je bent? Dat kan met de Geluk-O-Meter.
Gebaseerd op: https://gelukkigebelgen.be/nationaal-geluksonderzoek/
Informatief | Borms K., De Cocon, jaargang 15, editie 88