Sociaal gedrag, een persoonlijke visie
Al heel mijn leven vond ik mezelf niet sociaal. Ook niet asociaal, maar eerder teruggetrokken. Nu begin ik stilaan mijn mening te herzien, omdat ik weet dat het komt doordat ik een HSP ben en er mag zijn! Of ik nu de ene keer spontaan overkom, of me de andere keer gedraag als een eenzaat en me terugtrek in mijn eigen veilige huisje, dat is mijn persoonlijke keuze.
Velen vinden zich sociaal omdat ze veel vrienden hebben en met iedereen goed kunnen omgaan. Maar die zogenaamde vrienden zijn dan in wezen cafékennissen, die ze overwegend in hun stamkroegen tegenkomen en tegen wie ze – na nuttiging van de nodige geestrijke drank - de grootste mond durven openzetten en onzin uitkramen. Mijn visie over sociaal gedrag is de laatste jaren sterk veranderd. Sociaal zijn is voor mij rekening houden met je medemensen. Op tijd komen, de radio en TV niet te luid aanzetten, op zondag mijn gras niet maaien om de buren niet te storen (terwijl zij het allemaal wel doen!). ’s Morgens en ’s avonds voor of na een bepaald uur geen lawaai maken. Ik probeer zoveel mogelijk rekening te houden met anderen. Maar diezelfde mensen staan dan wel tot na middernacht hard op straat te praten, hun kleine kinderen luidkeels roepend, spelend en gillend, terwijl ik dan probeer in slaap te geraken omdat ik de volgende ochtend moet gaan werken. Op de duur is mijn adrenaline zo hoog door de irritatie dat ik de ganse nacht onrustig of zelfs helemaal niet meer kan slapen. Dan denk ik: mensen, houdt toch een beetje rekening met je buren!
Op de duur is mijn adrenaline zo hoog door de irritatie dat ik de ganse nacht onrustig of zelfs helemaal niet meer kan slapen.
Soms begrijpt mijn partner mijn “sociaal” gedrag niet. Regelmatig geef ik door mijn lichaamstaal aan vreemden te kennen dat ik niet aangesproken wens te worden. Wanneer ik in de wachtrij sta aan een kassa, voel ik het wanneer iemand aanstalten maakt om een praatje te maken. Dikwijls heb ik daar geen behoefte aan, want dan wil ik in mijn eigen gedachtewereld blijven. Ik kijk dan onopvallend een andere kant uit. Andere keren zal ik dan wel spontaan iets vriendelijks zeggen. Het hangt veel van mijn stemming af, van de betrokken persoon, van de omstandigheden en of ik me goed voel in mijn vel.
Ook is het heel belangrijk of ik me bedreigd voel in mijn privacy. Want neem nu een situatie op verlof. Ik kan spontaan praten met Vlamingen die ik ergens in het buitenland op een markt of in een winkelstraatje tegenkom. Héél anders wordt de situatie met mensen in het hotel waar ik verblijf. In het begin blijft het bij een heel vluchtige begroeting. Ik houd me angstvallig afzijdig van anderen. Dit komt doordat ik bang ben dat anderen mijn persoonlijke leefwereld binnendringen, constant mijn gezelschap opzoeken, dezelfde uitstappen willen doen, tijdens het eten mee aan tafel komen zitten. Als ik voel dat ze een niet al te grote bedreiging vormen, zal ik de deur op een kier zetten (figuurlijk dan), voorzichtig aftasten of ze zelf ook graag een beetje privacy willen.
Zo hebben we vorig jaar in Turkije een echtpaar uit Zwijndrecht ontmoet. In het begin bleef het bij een vriendelijk praatje over de uitstappen die we gedaan hadden, wisselden we nuttige tips uit over bezienswaardigheden. Zij kwamen tijdens het eten niet aan ons tafeltje zitten, wij niet bij hen. Geleidelijk zochten we ‘s avonds af en toe mekaars gezelschap op tijdens de animatieshow in het hotel. Ze vertelden ons dat ze gedurende de dag ook liever op zichzelf waren aangewezen. Toen ik voelde dat we op dezelfde golflengte zaten, klikte het meteen. Nu mail ik nog steeds enkele malen per week met hen, we zijn enkele maanden geleden bij hen op bezoek geweest en binnen een maand of twee nodig ik hen eens bij ons uit. Op die manier kan ik het wel aan, we hebben een goed vriendschappelijk contact en ik behoud mijn privacy.
Hoogsensitief zijn wil voor velen ook zeggen een constant gevecht aangaan met je twijfels. Zo is er morgen een personeelsfeestje gepland (nieuwjaarsfeest). Er zijn veel collega’s en bazen van onze centrale dienst aanwezig, waar ik een gans jaar alleen telefonisch of via mail contact mee heb. Daar zal ik een masker moeten opzetten en vrolijk meepraten, terwijl ik daar liever niet had willen zijn. Moreel en sociaal gezien voel ik me een beetje verplicht om ernaartoe te gaan, gevoelsmatig niet. Want er zal weer veel geroezemoes zijn, geluid dat van alle kanten lijkt te komen, veel rokende mensen. Ook kan ik de flauwe opmerkingen niet verdragen waarom ik geen alcohol drink (mijn lichaam kan daar gewoon niet tegen). Dus mijn aanwezigheid daar blijft op dit ogenblik voor mij nog een dilemma. Laat ik mij een uurtje zien en glip ik dan stiekem weg of kies ik de gemakkelijkste uitweg en ga ik helemaal niet? Ik zal weer tot het laatste moment mijn twijfels hebben.
Over het algemeen bekijken wij, HSP’s de wereld vanuit een ander perspectief. Doordat we in relaties zoveel dieper gaan dan onze “gewone” medemensen ervaren we vriendschaps- en liefdesrelaties veel intenser en kunnen we daardoor gekwetst worden tot in het diepste van onze ziel. Waarschijnlijk trekken sommigen van ons zich daardoor wat terug uit het sociale leven. ’t Leven is voor mij niet makkelijk als hoogsensitief persoon!
Getuigenis | Van Mossevelde, M., De Cocon, jaargang 2, editie 7